Διατροφή & Υγεία:
Προϊόντα ολικής αλέσεως: Να τα προτιμάμε ή όχι;

Δημοσιεύθηκε: 31/3/2014 - Εμφανίσεις: 6408

Tweet

Σήμερα, όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι που τους απασχολεί ο υγιεινός τρόπος ζωής, φαίνεται να κάνουν στροφή προς τη σωστή διατροφή, καθώς κατανοούν ότι μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους αλλά ακόμη και να την παρατείνει. Και όταν μιλάμε για σωστή διατροφή, σ’ αυτήν περιλαμβάνονται πολλά είδη μέσα στα οποία και τα προϊόντα των σιτηρών ολικής άλεσης όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα δημητριακά, το ρύζι. Οι τροφές αυτής της κατηγορίας ανήκουν στη βάση της μεσογειακής πυραμίδας και θα πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά.

Η δομή όλων των σιτηρών αποτελείται κυρίως από 3 μέρη, το εξωτερικό στρώμα του σπόρου που διαμορφώνει ένα προστατευτικό στρώμα γύρω από το σιτηρό (φλοιός ή πίτουρο), το ενδιάμεσο στρώμα του σπόρου (ενδοσπέρμιο) που περιέχει κυρίως υδατάνθρακες και το τρίτο στρώμα, που είναι ο «πυρήνας» του σπόρου και ονομάζεται φύτρο.


Η μέθοδος παρασκευής τροφών ολικής αλέσεως σημαίνει ότι ο καρπός του φυτού (συνήθως δημητριακό, αλλά όχι μόνο) αλέθεται ολόκληρος, χωρίς την απομάκρυνση του φλοιού. Η άλεση και ο εξευγενισμός οδηγούν σε σημαντικές απώλειες θρεπτικών συστατικών και άλλων προστατευτικών ουσιών, οι οποίες είναι παρούσες σε υψηλότερες ποσότητες στο φύτρο και στο πίτουρο. Ο φλοιός των δημητριακών (και των καρπών γενικότερα) είναι πολύ πλούσιος σε βιταμίνες (και οι σπουδαιότερες στα δημητριακά είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β), αλλά και ιδιαίτερα πλούσιος σε φυτικές ίνες, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να μην αφαιρείται.

Οι τροφές ολικής αλέσεως περιέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά, τα οποία έχουν δράση εναντίον πολλών ασθενειών και γενικότερα λειτουργούν ευεργετικά για τον οργανισμό μας.  Η ακατέργαστη μορφή των σιτηρών έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη, νιασίνη, ριβοφλαβίνη, πυριδοξίνη και παντοθενικό οξύ) αλλά και ανόργανα στοιχεία όπως σίδηρο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, χαλκό και σελήνιο. Επίσης, είναι πλούσια σε φυτοθρεπτικά συστατικά (φυτο-οιστρογόνα, πολυφαινόλες) και βιταμίνη Ε, τα οποία έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Όπως έχει αναφερθεί και πιο πάνω, τα προϊόντα ολικής αλέσεως είναι εξαιρετικά πλούσια σε φυτικές ίνες. Ας δούμε όμως για ποιους λόγους είναι τόσο σημαντικό αυτό. Κατ’ αρχάς, οι φυτικές ίνες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε διαλυτές και αδιάλυτες. Οι διαλυτές βρίσκονται σε τροφές όπως η βρώμη, το κριθάρι, η σίκαλη κ.ά., ενώ οι αδιάλυτες θα βρεθούν στα δημητριακά ολικής αλέσεως και στο πολύσπορο ψωμί. Σε συνδυασμό με την αυξημένη κατανάλωση νερού και την άσκηση, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην πρόληψη αλλά και στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Σύμφωνα με έρευνες, το πίτουρο βρώμης -λόγω των φυτικών ινών που περιέχει- έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μείωση της ολικής και της LDL χοληστερόλης. Οι φυτικές ίνες δημιουργούν μέσα στο έντερο ένα είδος ζελατίνης, η οποία δεσμεύει τη χοληστερόλη και έτσι δεν επιτρέπει την απορρόφησή της από το έντερο. Επίσης, οι φυτικές ίνες καταστέλλουν την ηπατική σύνθεση της χοληστερόλης.

Επιδημιολογικά ευρήματα κατέδειξαν τον προστατευτικό ρόλο των τροφίμων ολικής αλέσεως ενάντια σε διάφορες ασθένειες, καθώς και την καλύτερη ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν. Το φολικό οξύ και τα φυτο-οιστρογόνα, σε συνεργασία με τις φυτικές ίνες, συμβάλλουν στην πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου (κυρίως του παχέος εντέρου). Τα άτομα που καταναλώνουν τουλάχιστον 2,5 μερίδες* δημητριακά ολικής αλέσεως ημερησίως μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2 σε ποσοστό έως και 30%, σε σύγκριση με τα άτομα που τρώνε λιγότερο από μία μερίδα ημερησίως.

*1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φέτα ψωμί του τοστ ή 1/2 φλιτζάνι δημητριακά ολικής αλέσεως.